Bogorodičina crkva Ružica nalazi se ispod Zindan-kapije, na prostoru Donjeg grada beogradske tvrđave. Prošlost ove izuzetne građevine je kompleksna i burna, a zbog njenih specifičnosti mnogi je smatraju najneobičnijom bogomoljom na svetu.

Na mestu današnje crkve je u doba despota Stefana Lazarevića postojala stara crkva istog imena, koja je srušena prilikom turskog osvajanja Beograda 1521. godine. Ona se spominje u biografiji despota Stefana.

Crkva Ružica koja se danas nalazi na Kalemegdanu nastala je prepravljanjem austrijskog barutnog magacina u vojnu crkvu u periodu od 1867. do 1869. godine. Vojna crkva je pretrpela znatna oštećenja tokom Prvog svetskog rata, pa je bila neophodna obnova koja je započeta 1924. godine, a završena je osvešćivanjem 11. oktobra 1925. godine kada hram dobija svoj današnji izgled.

Prilikom ove obnove urađene su prepoznatljive statue koje se nalaze na samom ulazu u crkvu, a interesantno je sa su izlivene od topovskih čaura. Jedna statua predstavlja srednjevekovnog viteza, a druga vojnika iz Prvog svetskog rata i delo su N. P. Krasnova.

Unutrašnjost crkve krasi ikonostas koji je delo slikara i kaluđera Rafaila Momčilovića. Prikazane scene iz života Bogorodice, kao i portreti istaknutih ljudi poput Aleksandra Karađorđevića, Nikole Pašića i drugih su delo slikara Andreja Bicenka.

Tokom obnove crkve u nju je doneto šest ikona iz logora Nador u Africi, što je bio prilično neobičan detalj, ali do današnjih dana su samo dve očuvane.

Još jedna zanimljivost Crkve Ružice je luster, odnosno polijelej koji se izdvaja u njenom enterijeru. On je jedinstven po mnogo čemu, prvenstveno jer je sačinjen od pištoljskih i puščanih metaka iz Prvog svetskog rata, kao i od srpskih oficirskih sablji iz tog vremena, a delo je stručnjaka Vojnog zavoda iz Kragujevca. Predstavlja pravi raritet u uređenju sakralnih objekata i jedan od razloga za poseban status ove crkve.

Navodno je u ovoj crkvi, pored drugih relikvija, čuvana i čudotvorna ikona Bogorodice koju je prema legendi uradio Sveti Luka, kao i mošti carice Teofane i mošti Svete Petke.

Sama crkva je obrasla puzavicom koja doprinosi da se objekat uklopi u okolni prostor i dodaje njenom neobičnom izgledu. Crkva Ružica je 31. maja 1965. godine stavljena pod zaštitu države zbog svog izuzetnog značaja i vrednosti.

Građenje sakralnih objekata na prostoru Kalemegdana proističe iz prethodne namene prostora i njegovog značaja u srpskoj istoriji. Tako oni danas čine neobičan, ali neizostavan deo Kalemegdanskog parka.

Zbog svog značaja i svog jedinstvenog izgleda, Crkva Ružica našla se na nezvaničnom spisku deset najlepših pravoslavnih crkava iz 2011. godine.